وجود ترس به خودی خود کاملا عادی است. هم کودکان عادی و هم کودکان استثنایی و دارای مشکلات خاص، ممکن است دجار ترس هایی مثل یک هیولای ترسناک در کمد باشند. بسیاری از ترس ها از لحاظ روانشناختی ریشه در تغییرات دارند؛ مثلا جدایی از پدرو مادر. با این که بیشتر کودکان به هنگام بلوغ بر ترس های خود چیره می شوند؛ این که به آنها بیاموزیم بر ترس های خود به وقت کودکی فائق آیند، نکته مهمی است.
یکی از ترس هایی که والدین و فرزندان شان با آن دست و پنجه نرم می کنند؛ ترس از دندانپزشکی است. این مساله مهم بهداشتی به قدری همه گیر شده که از آن به عنوان فوبی دندانپزشکی یاد می شود. حدود ۲۰ درصد از بچه هایی که مدرسه می روند، از دندانپزشکی هراس دارند. متاسفانه این موضوع کار را برای والدین و همچنین تیم درمانی سخت می کند. از آن بدتر این که این مشکل ضرر های بسیاری برای آنهایی خواهد داشت که با تیم درمان همکاری نمی کنند.
والدین و دندانپزشک برای مبارزه با ترس چه باید انجام دهند؟
این نکته که والدین و دندانپزشک با یکدیگر همراهی کنند تا یک ویزیت برای کودکان به خوبی پیش رود، کمک شایانی می کند. هر دو طرف نقش بسیار مهمی را در آرام کردن کودک بازی می کنند.
نقش والدین قبل از مطب
قرار مطب را از چند روز قبل با فرزند خود در میان گذارید. بچه ها باید پیش بینی را در زندگی خود یاد بگیرند تا بتوانند خود را با شرایط غیرقابل پیش بینی وفق دهند. این که تا روز آخر صبر کنید و سپس قرار مطب را به او بگویید می تواند بر اضطراب وی بیافزاید. آنها به زمان زیادی احتیاج دارند تا خود را از لحاظ روانی برای ویزیت آماده کنند. همچنین شما می توانید در این حین با آنها صحبت کنید و آرامشان کنید. به آنها اجازه دهید تا ترس های شان را با شما بازگو کنند. سوال های شان را بسیار واضح و با جواب های مستقیم، اما آرام پاسخ دهید. مطمئن شوید که اطلاعات را کافی و نه فراوان در اختیارشان بگذارید؛ همچنین بدانند که می توانند از دندانپزشک شان هم سوال کنند. بدانید که تیم درمانی آموزش دیده اند که فرایند های درمانی را برای بیماران خود به مقدار کافی تشریح کنند.
ارتباط با فرزند
توانایی برقراری ارتباط با فرزند کلید موفقیت شماست. به آنها متذکر شوید که حفظ سلامت دندان ها و لثه های شان به اندازه دیگر اندام های بدن شان مهم است. به آنها اطمینان دهید که دندانپزشک یک پزشک مهربان است که می خواهد به آنها کمک کند که دهان شان زیبا بماند و آنها را خوشحال و خندان نگاه دارد. به دندانپزشک از قبل خبر دهید. این که دندانپزشک بداند که کودکتان از وی می ترسد به او کمک می کند که هرچه بیشتر و بهتر آماده ویزیت باشد.
در مطب
از پزشک خود مشاوره بخواهید و به گفته های آنها با دقت عمل کنید. تیم درمانی آموزش دیده است که با انواع بیماران در انواع شرایط روانشناختی روبه رو شود. از آنها بپرسید که برای آرامش بیشتر کودک چه کمکی میتوانید بکنید و گفته های شان را پیگیر شوید. اسباب بازی محبوب کودک تان را همراه داشته باشید. اسباب بازی ها نقش مهمی در حفظ شرایط روانی کودک در زمان استرس دارند. آنها را تشویق کنید در اتاق انتظار با آن مشغول باشند تا به محیط عادت کنند. با این که ممکن است برخی از اسباب بازی ها برای استفاده هنگام درمان های دندانپزشکی مناسب نباشند اما شما می توانید بعضی از اسباب بازی های کوچک را با فرزند خود به یونیت دندانپزشکی بفرستید. البته ابتدا از پزشک خود کسب اجازه کنید. آرامش خود را همیشه حفظ کنید؛ البته نمی توان استرس این که فرزندتان نگران است و درحال طی کردن یک مساله دلهره آور است را انکار کرد. با خود تکرار کنید که آرام باشید و با کودک خود صحبت کنید. اینکه بدانند شما مراقب آنها هستید به آنها آرامش خاطر میدهد.
نقش دندانپزشک
با لحنی آرام صحبت کنید و از لغات ساده استفاده کنید. پزشکی که با کودکان کار می کند باید بداند که چطور به آرامی با کودک صحبت کند. این که با آرامش صحبت کنید و لحن جدی را صرفا برای مواقع اورژانسی اختصاص دهید به شما کمک می کند که کودک را آرام کنید. استفاده از لغات ساده برای توضیح روال درمانی نیز کمک شایانی خواهد کرد. بعضی اوقات یک پزشک میت واند از یک عروسک یا شخص دیگری برای نشان دادن نحوه درمان استفاده کند.
گفت و گو با کودک
درگیر شدن کودک با مسایل دهان و دندان بسیار مفید خواهد بود؛ مثلا می توانید از او بخواهید مساله ای را برای شما حل کند یا غذا های مورد علاقه اش را با شما در میان گذارد. از طرفی شما می توانید برای آنان داستان های جذاب مناسب سن شان تعریف کنید؛ بااین ترتیب ذهن شان را از مسایل درمانی منحرف می کنید. این مورد حتی باعث احساس امنیت بیشتر کودک در مطب خواهد شد.
سخنان مثبت
تعریف کردن از کودکان، در آرام کردن آنان بسیار موثر است. این که شجاعت آنها هنگام کار را تحسین کنید و از همکاری شان تشکر کنید، به آنها کمک می کند که آرام تر باشند. به گفته آکادمی دندانپزشکان اطفال امریکا؛ راهنمایی رفتاری که توسط دندانپزشک به کودک ارایه می شود، در نهایت باعث ایجاد اعتماد و کاهش فشار روانی اطفال می شود. در نهایت این موارد همگی روش های آسانی نیستند بلکه به زمان زیادی برای نتیجه دهی مطلوب نیاز دارند.
زمانی که هیچ موردی کمک نکرد
زمانی که هیچ یک از موارد بالا به رفع استرس کودک کمک نکرد، یک روش بی خطر دیگر هم وجود دارد: گاز خنده. استفاده از یک آرام بخش ایمن به آرامش کودک کمک می کند. آرام بخش ها در دندانپزشکی هم برای اطفال و هم برای بالغین تجویز می شوند و به عنوان یک ضد اضطراب کنترل شده استفاده می شوند. بیشتر اوقات این نوع آرام بخشی برای بیماران کفایت می کند. این روش به آرام ماندن کودک حین عمل نیز کمک خواهد کرد. طی این روش آنها کماکان به صحبت های ما جواب می دهند و همچنین می توانند به صورت طبیعی تنفس کنند. علاوه بر این کودکان از درمان خاطره بدی نخواهند داشت و روز بعد را به خوبی شروع می کنند. همچنین به جهت آرامش خاطر والدین این گونه آرام بخشی فقط توسط کادر درمانی که با این شرایط آشنا هستند انجام می شود. درجات مختلفی از آرام بخشی القا میشود از جمله خفیف؛ متوسط و یا آرام بخشی عمیق. دارو هایی همچون هیدروکسیزین یا میدازولام می توانند به صورت خوراکی و برای یک آرام بخشی سطحی تجویز شوند. می توان از روش های تزریقی نیز برای آرام بخشی عمیق تر استفاده کرد.
تراپی و درمان
گاهی الزامی است که از کمک یک روانشناس برای استرس کودک استفاده شود. روش های روان شناسی و روان پزشکی می توانندمفید واقع شوند. انجام این کار ها به کودک اجازه می دهد با ترس های خودش غلبه کند و درمان دندانی مناسب را دریافت کند.
چند مورد مهم دیگر
نزد کودک خود از تجربیات بد دندانپزشکی خود صحبت نکنید. این ممکن است واضح باشد که تعریف کردن چنین داستان هایی باعث می شود که کودک حتی قبل از دیدن پزشکش ترس را تجربه کند. از کلماتی مثل درد؛ دوز دارویی؛ دردناک و غیره خود داری کنید. این کلمات حتی اگر با پیشوند کمی؛ هم به کار برده شوند تأثیر بد خود را می گذارند. صرفا به تجربیات مثبت بپردازید، مثل این که با رفتن به دندانپزشکی دندان هازیبا و سالم می شوند.
از ابتدا به دنبال مطبی باشید که با کودکان تجربیات خوبی دارد اگر کودک شما واقعا ازمراجه و درمان دندانپزشکی می ترسد باید به دنیال دندانپزشکی باشید که با این شرایط و مسایل کودکان آشناست . اگر دندانپزشک در امر درمان درست تعلل نمود و نتوانست کودک را بهآرامش برساند، باید به دنبال تعویض دندانپزشک بود. این که در دفعات اول به نتیجه دلخواه خود نرسید امری کاملا طبیعی است. حتی در امور ساده ای مثل یک فلوراید درمانی ساده کودک؛ امری زمان بر است وکار با کودک صبر زیادی می طلبد.زنجیره مراکز دندانپزشکی زمرد آماده ارائه خدمات تخصصی به کودکان شما توسط مجرب ترین متخصصین دندانپزشکان کودکان در فضایی آرام و دلنشین و مخصوص کودکان می باشد
برای دریافت نوبت شما میتوانید با شماره ی ۴۹۹۱۳ تماس بگیرید یا با کلیک بر اینجا به صورت آنلاین اقدام فرمایید.
محمدامین سفاری؛ دانشجوی دکتری دندانپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی
دکتر علیرضا ملازاده، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، نویسنده و روان درمانگر
یک دیدگاه بنویسید