نوشته ها در دسته بندی: دسته‌بندی نشده

یکی از بهترین همراه برای دندان های ما مسواک ها هستند. انتخاب مسواک شاید به ظاهر امری ساده به نظر برسد. خرید و استفاده اصولی از مسواک هم نکاتی را به همراه دارد. اما ما در این مقاله قصد داریم به بررسی این بار همیشگی دندان ها بپردازیم. پس با ما همراه باشید.

مسواک های نرم

برس های نرم مسواک، برای مبتدیان و کودکان بهتر است زیرا باعث از بین رفتن لثه نمی شود. پس حتما برای کودک دلبند خود از این مسواک ها تهیه کنید. تا به راحتی و بدون آسیب به لثه خود مسواک بزنند.

مسواک را بعد از بیماری دور بریزید

مسواک ها می توانند تجمع میکروبی داشته باشند. در دوران بیماری کرونا حتما این نکته را رعایت کنید! پس حتما بعد از بهبود بیماری آنها را دور بیاندازید و یک مسواک نو تهیه کنید.

خیلی مسواک نزنید

مسواک زدن بیش از حد باعث فرسایش مینای دندان و تحریک لثه می شود. زیاده روی نکنید!  بعد از گذشت زمان این کار می تواند حساسیت را افزایش دهد. روزانه ۲ تا ۳ وعده مسواک زدن توصیه می‌شود.

شکل های دسته اهمیتی ندارند

گردن برس تأثیر کمی بر نتایج کلی دارد. پس حساسیت زیاد روی این موارد را کنار بگذارید.

مسواک الکتریکی لزوماً بهتر نیست

استفاده از مسواک های برقی ممکن است آسان تر باشد. اما هیچ داده اثبات شده ای وجود ندارد که نشان دهد این مسواک ها بهتر هستند و یا کارایی بهتری دارند.

آدامس بدون قند کمک می کند

آدامس های بدون قند اسید پلاک را شستشو می دهد که منجر به سلامت دندان ها می شود. پس توصیه ما به شما این است که از این آدامس ها استفاده کنید.

مزایای درمان زودهنگام ارتودنسی – توصیه انجمن ارتودنتیست‌های آمریکا این است که از کودکان در ۷ سالگی معاینه ارتودنسی به عمل آید. البته برای بعضی از کودکان خیلی زود است اما می‌تواند برای خیلی از ناهنجاری‌ها سن مناسبی باشد مثل کراس بایت دندانی، عادت به مکیدن انگشت و غیره.

مزایای درمان زودهنگام فرزند شما شامل:
• احتمال کشیدن دندان دائمی برای ارتودنسی ازبین می‌رود.
• نیاز به جراحی فک کم می‌شود .
• احتمال آسیب به مفصل فکی کم می‌شود یا از بین می‌رود.
• فضای دندان‌های دائمی برای رویش حفظ می‌شود و یا بدست می‌آید.
• احتمال آسیب دیدن دندان‌های بیرون‌زده کم،
• عادات بد دهانی (مانند مکیدن انگشت) درمان،
• لبخند و اعتماد به نفس بیشتر،
• تکامل بیان بهتر،
• جهت رشدی فک‌ها بهتر،
• دوره ارتودنسی ثابت راحت‌تر و کوتاهتر،
• ثبات نتایج نهائی درمان بیشتر،
• احتمال نهفته شدن دندان‌های دائمی کم، و
• مسیر رویشی دندان‌های دائمی به جایگاه مطلوب‌تر هدایت می‌شود.

و مزایای بسیاری که قابل شمارش نیستند. وقتی فرزند شما از کودکی مراجعه کند در زمان شروع درمان نگرانی کمی دارد و به پرسنل مطب دندانپزشکی عادت کرده و همکاری خوبی از خود نشان می‌دهد.

حق طبیعی همه افراد در سنین مختلف است که یک لبخند زیبا و یک دهان سالم داشته باشند.
تمیز کردن و نگهداری از دندان‌های نامرتب کار مشکلی است، لذا احتمال ایجاد پوسیدگی دندان و بیماری لثه وجود دارد. با پیشرفت بیماری لثه و پوسیدگی دندانی، احتمال از دست دادن دندان زیاد می‌شود. مشکلات دیگر نامرتبی دندان‌ها، شامل سایش‌های شدید لبه دندان، فشار زیاد روی استخوان دور ریشه و جابجائی مفصل فکی می‌باشد که نهایتاً منجر به دردهای مزمن ناحیه سر و صورت و گردن می‌گردد.

اگر ناهنجاری ارتودنسی را درمان نکنیم، این مشکل بیشتر می‌شود. درمان ناهنجاری اولیه ارتودنسی خیلی کم هزینه‌تر از درمان مشکلات پیچیده دندانپزشکی خواهد بود که در آینده بخاطر نامرتبی دندان‌ها رخ می‌دهد.

برای نوبت گیری آنلاین در کلینیک های زنجیره مراکز دندانپزشکی زمرد میتوانید بر اینجا کلیک نمایید.

حتما شما هم وقتی دندان‌هایتان را ارتودنسی کردید، سوال‌های زیادی درباره زندگی با این سیم‌ها داشته‌اید. این نوشته به ۱۰ سوال و جواب رایج درباره همین موضوع می‌پردازد.

۱.ارتودنسی طول عمر دندان‌ها را افزایش می‌دهد؟

مرتب کردن دندان‌ها موجب قرار گرفتن آنها در موقعیت مطلوب داخل فک می‌شود که نتیجه آن پخش متوازن نیرو در تمام جهات و کاهش فشار روی ریشه دندان‌ها است. از طرف دیگر منظم‌شدن دندان‌ها به تمیز کردن آنها نیز کمک خواهد کرد.

۲.ارتودنسی موجب برطرف کردن مشکلات گوارشی هم می‌شود؟

در حالت عادی هر دندان بالا با دو دندان پایین در تماس است. چنانچه در بیماری این وضعیت دندان‌ وجود نداشته باشد غذا به خوبی آسیاب نشده و هضم غذا و در نتیجه گوارش آن با مشکل روبه‌رو می‌شود. درمان ارتودنسی، باعث ایجاد تماس‌های مناسب و در نتیجه افزایش تاثیر جویدن خواهد شد.

۳.ارتودنسی باعث درمان مشکلات عضلانی هم می‌شود؟

افرادی که بیشتر فعالیت خود را با دست راست انجام می‌دهند عضلات قوی‌تر با حجم بزرگ‌تر نسبت به دست چپ دارند اما چون دست‌ها زیر لباس قرار می‌گیرند تاثیر زیاد و قابل‌توجهی در بیننده به وجود نمی‌آورند. حال اگر شخصی به دلایل مختلف مانند عادت کردن یا کوچک بودن فک و… با دندان‌‌های یک طرف غذا بخورد، به مرور زمان عضلات یک طرف از طرف دیگر بزرگ‌تر و صورت وی نامتقارن می‌شود و چون در برخوردهای اجتماعی صورت اولین قسمتی است که مورد توجه قرار می‌گیرد، باید حتما نسبت به رفع این مشکل اقدام کرد. البته مشکلات عضلانی زیادی در سیستم جونده شناخته شده‌اند که با روش‌های ارتودنسی قابل درمان هستند.

۴.سن مناسب درمان چه سنی است؟

درمان ارتودنسی را می‌توان از اواخر ۳ سالگی تا زمانی که دندان‌ها وجود دارند، انجام داد. در سنین پایین و دوره دندان‌های شیری معمولا برای رفع عادات مضر مانند مکیدن انگشت یا پستانک از دستگاه‌های ساده ارتودنسی استفاده می‌شود. پس از آن از حدود ۶ سالگی یعنی زمانی که اولین دندان دائمی (دندان آسیا) رویش پیدا کرد. تغییرات اسکلتال در محدوده سنی خاصی امکان‌پذیر است و معمولا ارتودنتیست پس از حذف عامل به وجودآورنده نسبت به تغییرات ابعاد فکی در جهت‌های مختلف اقدام می‌کند.
تا حدود سنین ۱۲ تا ۱۵ سالگی می‌توان تغییرات اسکلتال و عضلانی مانند بزرگ‌کردن فک را در بیماران انجام داد. بهترین سن درمان ارتودنسی با دستگاه ثابت، حدود ۱۲ سالگی است. پس از ۱۲ سالگی با افزایش سن بیمار درمان‌ها باید محافظه‌کارانه‌تر انجام شوند. معمولا پس از ۳۰ سالگی اندكی تحلیل استخوان در فک روی می‌دهد و ارتودنتیست باید نسبت به نحوه درمان، انتخاب نوع درمان و وجود محدودیت‌ها به بیمار اطلاعات کامل را بدهد.

۵.پلاک‌های متحرک و سیم ارتودنسی چه فرقی با هم دارند؟

دستگاه متحرک حین درمان توسط بیمار قابل خارج شدن و جای‌گذاری است اما نوع ثابت را فقط ارتودنتیست می‌تواند جای‌گذاری كند و در پایان درمان از دهان خارج کند.

۶.نحوه عملکرد دستگاه‌های ارتودنسی چگونه است؟

دستگاه‌های ارتودنسی با اعمال نیرو روی دندان موجب جابه‌جایی آنها می‌شوند. این نیروها در حد نیروهای بیولوژیک هستند و دندان‌پزشک با اطلاع کامل از میزان آنها و محاسبه با روش‌های خاص درمانی اقدام به اعمال آنها می‌کند. پس از هر جلسه درمانی درد اندکی به وجود می‌آید که علت آن فعال‌سازی دستگاه توسط دندان‌پزشک است. معمولا این درد ۳ تا ۵ روز به طول می‌انجامد و تا فعال‌سازی بعدی از بین می‌رود. برای رفع این درد می‌توان مسکن مصرف كرد. استفاده کوتاه‌مدت از داروهای ضدالتهاب هیچ‌گونه مغایرتی با درمان‌های ارتودنسی ندارد (استفاده بلند‌مدت از داروهای مسکن توصیه نمی‌شود).

۷.آیا درمان ارتودنسی نیاز به آماده‌سازی قبلی بیماران دارد؟

درمان صحیح ارتودنسی نیاز به نظم خاص و آماده‌سازی بیماران دارد. این آماده‌سازی شامل جرم‌گیری، ترمیم پوسیدگی‌ها، کشیدن دندان‌ها (در صورت نیاز) و آموزش بهداشت است. شرط اصلی درمان ارتودنسی موفق، همکاری بیمار و عمل به توصیه‌های دندان‌پزشک است. چون درمان ارتودنسی در مدت‌زمان نسبتا طولانی انجام می‌گیرد بنابراین علاقه و اشتیاق بیمار در به دست آوردن نتیجه‌ای خوب، تاثیرگذار است.

۸.وظیفه بیماران حین درمان ارتودنسی چیست و آیا نیاز به رژیم‌غذایی خاصی است؟

دستگاه‌های ارتودنسی حساس و آسیب‌پذیر هستند، پس بیماران باید در حفظ و نگهداری آنها کوشا باشند. از طرف دیگر برای جابه‌جایی یک دندان، ماه‌ها زمان لازم است. متاسفانه در صورت آسیب‌دیدگی‌ دستگاه‌ها در برخی موارد نتیجه چند ماه زحمت در عرض چند روز یا چند هفته از بین می‌رود. بنابراین باید در تمام طول مدت درمان از خوردن غذاهای سخت و چسبناک مانند گز، سوهان و نظیر آن خودداری و به جای گاز زدن میوه‌ها آن را به تکه‌های کوچک تقسیم و از چنگال استفاده كرد.

۹.آیا برای تمیز کردن دندان‌ها حین درمان ارتودنسی دستورالعمل خاصی وجود دارد؟

معمولا پس از جای‌گذاری دستگاه‌های ارتودنسی به علت افزایش گیر غذایی، میزان باکتری و پلاک در محیط دهان افزایش می‌یابد و درنتیجه امکان پوسیدگی دندان‌ها زیاد می‌شود. بنابراین بیمار باید پس از هر وعده غذا دندان‌ها و دستگاه‌ها را به دقت تمیز کند. برای این کار می‌توان از مسواک معمولی یا مسواک مخصوص ارتودنسی که باعث سهولت در تمیز کردن دندان‌ها می‌شود، بدون ضربه زدن، استفاده کرد و بهتر است قبل از خواب از دهان‌شویه فلوراید‌دار نیز استفاده شود.

۱۰.تا چه اندازه امکان برگشت درمان‌های ارتودنسی وجود دارد و چه عواملی در آن دخالت دارند؟

پس از اتمام یک دوره درمانی از وسایل و دستورالعمل‌های خاصی برای حفظ نتیجه درمان استفاده می‌شود. متاسفانه برخی از بیماران پس از مشاهده نتیجه مطلوب به این دستورالعمل‌ها توجه کافی نمی‌كنند و سهل‌انگاری آنها باعث جابه‌جایی ناخواسته دندان‌ها می‌شود که میزان این جابه‌جایی متغیر است.در اینجا دوباره به اهمیت همکاری بیمار با دندان‌پزشک پی می‌بریم. نکته دیگر اینکه بدن انسان در برابر تغییرات ناگهانی واکنش‌های نامطلوبی نشان می‌دهد. بنابراین، بهتر است درمان‌های ارتودنسی به‌صورت آهسته و پیوسته انجام گیرند. عجله عامل شکست بسیاری از درمان‌های ارتودنسی است.

شما عزیزان می توانید برای نوبت گیری  در زنجیره مراکز دندانپزشکی زمرد بصورت آنلاین بر روی اینجا کلیک نمایید و یا همچنین با شماره ۴۹۹۱۳-۰۲۱ تماس بگیرید.

رابطه دندان عقل با ارتودنسی چگونه است ؟ آیا برای انجام ارتودنسی دندان عقل باید برداشته شود ؟ چه وقت و چرا ؟ دندان عقل یا مولر سوم آخرین دندانی است که در قوس دندانی ظاهر می شود و به طور معمول سنین ۱۷  تا ۲۲ سالگی را محدوده ظاهر شدن دندان عقل می دانند .گرچه در بسیاری از افرادی که تمام دندان های دائمی خود را در آورده اند و سن جوانی را هم پشت سر گذاشته اند ، دندان عقل هنوز رویش نکرده است.

اگر رشد فک ناکافی باشد و یا فرد مبتلا به کم خونی باشد در این صورت دندان عقل نهفته باقی خواهد ماند  .دندان هایی که در مدت زمان معقول ظاهر نشده  و تکمیل نشده اند نهفته نام دارند .بیرون زدن دندان عقل ممکن است  تراز  دندان ها را از وسط تحت تاثیر قرار دهد.

به همین خاطر است که به ندرت می توان شخصی را با ۳۲ دندان در دهان (از جمله دندان عقل ) دید که دندان های او کاملا از وسط  تراز  قرار گرفته باشند و عملکرد مطلوبی داشته باشند .جامعه دندان پزشکی موافق به کشیدن دندان عقل نمی باشد مگر این که این دندان باعث بروز مشکلاتی از قبیل درد ، عفونت و یا  آسیب به سایر دندان ها  و غیره شده باشد .

اتهام به دندان عقل برای بروز مشکلات

بسیاری از افراد دندان عقل را متهم به  بروز مشکلات سایر دندان های خود دانسته اند.

چون دندان عقل آخرین دندانی است که در قوس دندانی هر فردی ظاهر می شود  و دلیل دیگری  که باعث اتهام به مشکل ساز بودن دندان عقل می دانند حرکت آن و اعمال فشار بر دیگر دندان ها است هنگامی که  تلاش می کند جای خود را به بیرون پیدا نماید .این امر می تواند مسئول حرکت دیگر دندان و افزایش ازدحام دندان و چرخش دیگر  دندان های قدامی شود.

در این صورت است که فرد شاهد بروز درد و ناراحتی در ناحیه مفصل فک ، چشم ، گوش و سر  و دندان های دیگر می شود .آیا براستی این باور عمومی که دندان عقل باعث بروز همه این مشکلات است قابل توجیه می باشد ؟

دندان نهفته بدون علامت

مطالعات نشان داده اند که  هر یک از چهار دندان عقل که هر کدام دریک نیم قوس قرار دارند ممکن است یک نقش کوچک در جنبش دندان در اواخر نوجوانی بازی کرده باشند . بعد ازظاهر شدن دندان عقل در دوران جوانی و بررسی تاثیر آنها به روی دندان های دیگر این بار به سراغ  دندان های عقلی می رویم که نهفته باقی مانده اند .حتی زمانی که دندان عقل خارج شده دیده شده است که  حرکات دندان های قدامی  پس از خروج دندان عقل رخ داده است .بنابر این  انجمن های حرفه ی دندان پزشکی ( ارتودنتیستهای و جراحان دهان و فک وصورت  ) به این نتیجه رسید ه اند که کشیدن دندان عقل بدون هیچ ضایعه ای کاری نادرست است .با این حال اگر شما ترجیح می دهید  دندان نهفته عقل  را که شاید بدون علامت هم باشد حفظ کرده و از دهان خارج نکنید بهتر است قبل از نادیده گرفتن دندان بدون علامت به شدت توصیه می شود که این دندان مورد ارزیابی منظم رادیوگرافی قرار گیرد .گاهی اوقات  در معاینه بالینی تصورمی شود که ظهور دندان عقل به خوبی یا به طور معمول رخ می دهد اما بررسی رادیولوژیک یک واقعیت کاملا متفاوت را نشان می دهد

دندان نیمه نهفته عقل با علائم بیماری

تنها برای جلوگیری از حرکات نا خواسته دندان ، کشیدن دندان عقل از  ازدحام دندان های قدامی پایین جلوگیری نمی کند .اما این بدان معنا نیست که دلایل دیگر برای کشیدن دندان مولر سوم وجود ندارد بسیاری وجود دارد با این حال دندان نیمه نهفته یا دندانی که داری نشانه هایی از وجود  بیماری است نشان دهنده یک خطر و مشکلات جدی است .چنین دندانی را می توان با یک بمب مقایسه کرد که در دهان بیمار است شما واقعا نمی دانید که آن کی  منفجر خواهد شد .

چند دلیل دیگر برای کشیدن دندان عقل

اگر علائمی مانند درد عفونت یا پوسیدگی در دندان عقل دیده شود و یا تمیز کردن آن دشوار باشد و محل رویش آن  حالت غیر طبیعی شدید  داشته باشد بهتر است آن دندان را حذف کنید .متخصص ارتودنسی همیشه  به دنبال نشانه ای برای کشیدن دندان نیمه نهفته  است از آنجا که آن علائم  خطر ابتلا به عفونت و پوسیدگی در اواسط  و  در طول مدت درمان ارتودنسی خارج از انتظار نیست  .به طور خلاصه غالبا نشانه ای باید وجود داشته باشد که تصمیم  به خارج کردن  دندان عقلی که بیرون نمی آید گرفت . عمد تا تصمیم برای خارج کردن دندان عقل برای حل یک مشکل در حال حاضر است و یا برای جلوگیری از توسعه بیماری های ( کیست ، تومور ، تحلیل  از دندان های مجاور ) همچنین  برخی مواقع یک ارتودنتیست کشیدن  دندان عقل را زمانی در نظرمی گیرد که  در نظر داشته باشد که از حرکات دیگر دندان ها در طول زمان جلوگیری کند .

حضور دندان آسیب دیده

وقتی دندان عقل احتمال دارد که با شانس کمی بیرون بیاید و دندان دیگری در جلوی او به شدت آسیب دیده وجود داشته باشد  و به  ترمیم عمده نیازداشته باشد منطقی به نظر می رسد که دندان آسیب دیده را کشیدن کرده و نیرویی تازه برای ظاهر شدن  دندان عقل  به اوبدهیم .در چنین وضعیتی  است که فایده ی به تعویق انداختن کشیدن  دندان عقل قبل از درمان ارتودنسی معلوم می شود .کشیدن دندان عقل  در ابتدای درمان ارتودنسی بیمار را مجبور به  ترمیم و نگه داشتن  دندان آسیب دیده می کند .

آیا تمامی دندان های عقل نیاز به کشیدن دارند ؟

گاهی اوقات یک دندان عقل به تنها یی مشکل سازبه نظر می رسد و باید کشیده شوددر این میان بهتر است بدانیم که تصمیم گیری برای خارج کردن دندان عقل از دهان را بهتر است به پایان کار ارتودنسی بیندازیم .هنگامی که دندان ها به وسیله درمان ارتودنسی کاملا مرتب شدهاند اما  هنوز کمی نامرتبی در دندان های جلوی فک پایین وجود دارد  ، در پایان کار درمان ارتودنسی بنا به تشخیص ارتودنتیست برای ایجاد فضا می بایست دندان عقل از دهان خارج شود و اگر دندان عقل در ابتدای درمان از دهان خارج شده بود جایی برای جبران باقی نمی ماند .

عدم وجود علائم به معنای نبود بیماری نیست

در برخی از مواقع اگر دندان عقل به موقع کشیده نشود بیمار با بازگشت ناهنجاری مواجه خواهد شد.

این عامل بسیاری از موارد برگشت ازدحام دندان ها به دلیل کمبود فضا و ناهماهنگی اندازه دندان ها با اندازه استخوان در بر گیرنده آنها است .بسیاری از مطالعات  به این نتیجه رسیده اند که علامت دندان عقل همیشه به این معنی نیست که بیماری هایی مانند  انواع عفونت ها آن را در بر گرفته باشد  این علائم می تواند در طول زمان در اطراف این دندان در حال رشد بوجود بیاید .

خیلی اوقات تصمیم به کشیدن و یا نگهداری این دندان نیاز به  قضاوت ارتودنتیست  دارد ، اما زمانی که شما در جوانب مثبت و منفی دراز مدت نگاه می کنید احتمال امن ترآن است که  برای کشیدن مرزی دندان عقلی که ممکن است  مشکل ساز شود اقدام کنید تا اینکه  آنرا  معلق نگه دارید  به این امید که هیچ  اتفاق بدی نخواهد افتاد .

تاثیر دندان عقل بر ثبات دندان

ازدحام دندان ها در برخی از افراد جوان پس از پایان درمان ارتودنسی یک پدیده طبیعی و اجتناب ناپذیر در طول سال است .سن افراد در این پدیده ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد .ثبات دندان ها پس از درمان ارتودنسی بستگی فراوانی به سن افراد دارد .افراد مسن تر ثبات دندان ها اغلب با دوام تر است .

آیا یک درمان ارتودنسی انجام شده یا نه ؟

دندان هایی که اغلب تحت تاثیر قرار می گیرند  و حرکت می کنند دندان های قدامی پایین هستند ( دندان ثنایا و دندان نیش ) اما تمام دندان های دیگر نیز ممکن است حرکت کنند . برای پیدا کردن علت یک جنبش دندان نامطلوب و یا جابجایی که پس از پایان یک درمان ارتودنسی رخ می دهد سعی کنید اغلب دندان عقل را مورد سرزنش قرار دهید .تحقیقات و مطالعات متعدد ی در مورد این موضوع منتشر شده است اما نتیجه گیری از جدید ترین منابع این است که ظاهر شدن دندان عقل که در هر نیم قوس پدید آمده به میزان قابل توجهی باعث این جابجایی شده است .این جابجایی آنچنان ممکن است رخ دهد و به احتمال زیاد رخ خواهد داد که شما باور نمی کنید که آیا یک درمان ارتودنسی انجام شده است یا خیر .البته پس از پایان ارتودنسی شما این  سوال را نمی کنید  که آیا  دندان عقل من موقع ظاهر شدن حرکت خواهد کرد یا نه  بلکه وقتی آنها حرکت کردند می پرسید .

لزوم کشیدن دندان عقل برای درمان ارتودنسی

متخصص ارتودنسی شما در بررسی های اولیه و با کمک گرفتن از تصاویر رادیولوژی تشخیص می دهد که آیا ضرورتی برای کشیدن دندان عقل از دهان وجود دارد یا نهگاهی شلوغی  و ازدحام دندان ها  به قدری زیاد است که متخصص ارتودنسی شما چاره ای جز خارج کردن دندان عقل از دهان شما ندارد .

ترس از دندانپزشک به طرز باورنکردنی رایج است ، با ارزیابی های به عمل آمده ۱۳ تا ۲۴ درصد از افراد در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می دهد. برای بسیاری از افراد ، اضطراب دندان نگران کننده است اما ناتوان کننده نیست. اما برخی از افراد به دلیل مراجعه به دندانپزشک چنان وحشت زده شده اند که به طور کلی از این تجربه پرهیز می کنند تا زمانی که دندان آنها عفونت بکند و یا درد شدیدی در دندان آن ها به وجود بیاید.

چرا از دندانپزشک می ترسم؟

ترس از دندانپزشک ممکن است برای افراد مختلف معنای مختلفی داشته باشد. اگر بر آنچه که بیشتر شما را نگران می کند کار کنید ، این امر کمک زیادی به شما خواهد کرد که بر این ترس پیروز شوید. شاید صداها و بوها خاطراتی از تجربیات بد در دوران کودکی را به شما بازگردانند یا فکر شما را درگیر کنند که انجام معالجه  به شما صدمه می زند. خبر خوب این است که اکنون دندانپزشکان بیشتر و بیشتر ترس بیماران خود را درک می کنند. آنها درک می کنند که مهربانی و نرمش می تواند کمک زیادی به درمان دندانپزشکی به یک قسمت قابل قبول و طبیعی از زندگی کند.

من مدت طولانی است که از دندانپزشک می ترسم – در حال حاضر اوضاع چگونه است؟

طی چند سال گذشته تکنیک های دندانپزشکی به قدری پیشرفت کرده اند که امروزه درمان مدرن دندانپزشکی می تواند کاملا بدون درد باشد. با وجود این ، اکثر مردم هنوز از فکر مراجعه به دندانپزشک احساس ترس می کنند. اگر مدتی است که به دندانپزشک مراجعه نکرده اید ، احتمالاً خواهید دید که از آخرین ویزیت شما اوضاع بسیار بهبود یافته است.

چگونه دندانپزشک انتخاب کنم؟

امروزه بسیاری از دندانپزشکان درمان ویژه ای برای بیماران عصبی ارائه می دهند. اولین قدم برای مقابله  ترس از دندانپزشکی مطرح کردن این موضوع با دیگران است که شما از درمان دندان هراس دارید. اگر می توانید آن را با دوستان یا همکاران خود در میان بگذارید ، احتمالاً شخص دیگری را پیدا خواهید کرد که دارای مشکلات مشابه است. آنها ممکن است بتوانند دندانپزشکی را به شما توصیه کنند. دندانپزشکی که شخص عصبی دیگری شخصاً به شما  توصیه می کند ، معمولاً انتخاب بسیار خوبی هستند.

آیا برخی از دندانپزشکان در درمان بیماران عصبی تخصص دارند؟

بله. این بدان معناست که آنها باید به طور مرتب با بیماران عصبی سروکار داشته باشند. اگر از درمان دندانپزشکی اضطراب دارید ، باید با انجام یک عمل دندانپزشکی مراقبت ویژه ای از شما انجام شود. ممکن است لازم باشد مسافتی را طی کنید ، اما اگر دیگر نترسید ارزش این تلاش را خواهد داشت.

من مدت زیادی که به دندانپزشک مراجعه نمی کنم ، آیا نیاز به درمان زیادی دارم؟

سال ها پیش طبیعی بود که مردم هر بار که به دندانپزشک مراجعه می کنند ، نیاز به پر کردن داشته باشند ، اما اکنون اوضاع به سمت بهتر تغییر کرده است. اکنون تیم دندانپزشکی می خواهد به شما در داشتن دهان و دندان های سالم کمک کند. استفاده از خمیر دندان های حاوی فلوراید به تقویت دندان ها و جلوگیری از پوسیدگی کمک می کند. بنابراین ، ممکن است از کمترین میزان نیاز به درمان تعجب کنید.

دندان ها دائمی هستند و اگر به درستی از آنها مراقبت شود ، می توانند یک عمر ماندگار شوند. اگر بتوانید از دندان خود بیشتر مراقبت کنید، با کمک تیم دندانپزشکی ، قطعا به درمان کمتری احتیاج خواهید داشت. در آینده کار کمتری برای آنها انجام می شود. ویزیت دندان ها بصورت شش ماه یک بار توسط دندانپزشکان بسیار مهم هستند. در این ویزیت نه تنها پوسیدگی دندان شما بررسی می شود ، بلکه به شما در جلوگیری از بیماری لثه نیز کمک خواهد کرد.

در اولین قرار ملاقات چه اتفاقی می افتد؟

اولین قرار ملاقات شما فقط باید برای مشاوره باشد. این ویزیت را به عنوان فرصتی برای مصاحبه با دندانپزشک ، پذیرنده و سایر کادر درمان ببینید و  در مورد آنچه در آینده انتظار دارید برای دندان شما اتفاق بیفتد صحبت کنید. دندانپزشک ممکن است دندان های شما را با آینه و ابزار دیگر بررسی کند و ممکن است قبل از تهیه یک برنامه درمانی ، از شما عکس OPG  دندان بخواهد.

آیا باید به تیم دندانپزشکی بگویم که مضطرب هستم؟

بله. اطمینان حاصل کنید که کادر درمان می داند شما اضطراب زیاد یا ترس از دندانپزشک دارید ، بنابراین آنها می توانند به شما کمک کنند.

به تیم دندانپزشکی خود بگویید که به خصوص از درمان دندانپزشکی بدتان می آید. اگر فکر می کنید دلیل آن را می دانید که چه عواملی باعث ترس شما شده است ، به تیم دندانپزشکی خود بگویید.

من از آمپول می ترسم ، چه کاری می توانم انجام دهم؟

بسیاری از افراد از تزریق بی حس کننده موضعی لازم برای بی حس شدن دندان می ترسند. باز هم ، حتماً به کادر درمان دندانپزشکی بگویید که این مسئله ای است که شما را آزار می دهد. ژل های بیهوشی وجود دارد که می توان قبل از تزریق روی ناحیه لثه قرار داد. این ژل لثه را بی حس می کند تا شما نتوانید سوزن را احساس کنید.

بهترین وقت برای مراجعه به دندانپزشک چه زمانی است؟

قرارهای ملاقات را در زمانی از روز تنظیم کنید که در بهترین حالت خود هستید و تعهدات دیگری برای نگرانی ندارید. وقت کافی را در نظر بگیرید تا بتوانید در چارچوب ذهنی آسوده به معالجه بپردازید – با دیر رسیدن  و عجله کردن فقط احساس اضطراب شما بیشتر می شود. معمولاً بهتر است قبل از مراجعه به کلینیک یک مقدار خوراکی میل کنید تا در هنگام نشستن روی صندلی احتمال ضعف شما وجود نداشته باشد.

آیا می توانم برای درمان بیهوش شوم؟

در حال حاضر بیهوشی های عمومی  به ندرت برای درمان روتین در دسترس می باشند. در صورت نیاز به بیهوشی عمومی ، بیمارستان هایی  موجود هستند که تجهیزات ایمنی لازم در آن وجود دارند.

آیا می توانم در صورت نیاز از تیم دندانپزشکی بخواهم که  چند دقیقه درمان را متوقف کنند؟

قبل از شروع درمان ، تیم دندانپزشکی علامت های توقف که به معنی “من به استراحت نیاز دارم” را با شما چک می کنند. معمولاً می توانید فقط دست خود را بالا بیاورید و برای چند دقیقه درمان را متوقف کنید تا زمانی که آماده شروع مجدد شوید. وقتی دانستید که می توانید شرایط را کنترل کنید ، اعتماد به نفس بیشتری خواهید داشت. ترس از دندانپزشکی هم در شما کاهش پیدا می‌کند.

آیا میتوانم یک نفر را با خودم به کلینیک بیاورم؟

اگر همراهی با شما به کلینیک بیاید ، معمولاً احساس بهتری پیدا می کنید. به این فکر کنید که چه کسی مناسب همراهی شماست. یک همراه اطمینان بخش  اغلب کمک بزرگی  برای شماست.

آیا می توانم چیزی با خود ببرم؟

گوش دادن به موسیقی روش خوبی برای کمک به آرامش شماست. برخی از کلینیک ها در اتاق های درمان خود بصورت پیوسته آهنگ ملایم پخش می کنند، اما بهترین راه این است که از هدفون و تلفن یا پخش کننده MP3 خود استفاده کنید تا بتوانید موسیقی مورد نظر خود را داشته باشید.

چه کار دیگری می توانم انجام دهم تا در طول درمان به آرامش خود کمک کنم؟

فکر کردن در مورد چیز دیگری غیر از درمان ، حواس پرتی خوبی است. سعی کنید یک معما در ذهن خود حل کنید یا شاید برای آخر هفته خودتان برنامه ریزی کنید. یا کاری دشوار برای انجام دادن به خود بدهید – سعی کنید هر انگشت خود را به نوبه خود تکان دهید ، بدون اینکه مابقی آنها حرکت کنند.

مشاوره روش دیگری برای مقابله با احساس اضطراب است. این کار معمولاً توسط یکی از اعضای کادر درمان، در یک اتاق دور از جراحی انجام می شود. شما تشویق می شوید که درباره ترس های خود بحث کنید تا بتوانید با آنها کنار بیایید و بر آنها غلبه کنید.

آیا با گذشت زمان اوضاع بهتر می شود؟

همانطور که با دندانپزشک و سایر اعضای تیم دندانپزشکی آشنا شده و به آنها اعتماد دارید ، می بینید که ترس از دندانپزشکی شما کاهش می یابد. با گذشت زمان شما می توانید ترس خود را کنترل کنید ، و مراقبت از دندان می تواند بخشی طبیعی از زندگی شما شود.

اگر در مورد بهداشت دهان و دندان خود به مشاوره رایگان و بی طرفانه نیاز دارید ، می توانید با شماره ۰۲۱۴۹۹۱۳ تماس بگیرید یا بصورت آنلاین با کلیک بر روی اینجا وقت مشاوره ی خود را تنظیم کنید. زنجیره مراکز دندانپزشکی زمرد، همواره در کنار شماست.

پریو (جراحی لثه)

پریودانتیکس که تخصص جراحی لثه هم نامیده می‌شود، شاخه‌ای از دندان‌پزشکی است که به تشخیص و درمان بیماری‌های بافت نرم و سخت (بجز دندان) در حفره دهان می‌پردازد. درمان بیماری‌های لثه، جراحی‌های ماینور و میکروسکوپی دهانی، اعمال زیبایی، مهندسی بافت، بازسازی و پیوند استخوان و بافت نرم دهان و کاشت دندان (ایمپلنت) از کارهای تخصصی این رشته می‌باشد.

پریودانشیم periodontium مجموعه‌ای از بافت‌های نگهدارنده دندان‌ها است که پیرامون آنها را احاطه کرده و شامل لثه و استخوان آلوئول alveolar bone و سمان دندان cementum و رُباط‍های اطراف دندان pdl است.

دندانپزشکی که موفق به گذراندن دوره تخصصی جراحی لثه می‌شود به عنوان پریودنتیست (متخصص جراح لثه) شناخته می‌شود.

پریودنتیست کیست؟

بیمارانی که دارای بیماری پریودنتال (مشکلات لثه)می باشند از خدمات شخصی به نام پریودنتیست بهره می‌برند. یک پریودنتیست دندانپزشکی است که در جهت پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری پریودنتال تخصص گرفته است و مدت سه سال در دانشکده دندانپزشکی آموزشهای ویژه تخصصی را گذرانده است.

پریودنتیست در انجام آخرین تکنیک‌های تشخیصی ودرمان بیماری لثه حرفه ای می‌باشد. علاوه بر این می تواند پروسه های پریودنتال خاصی را به جهت بهبود بخشیدن زیبایی بیماران انجام دهد.

درمان های لثه به دو دسته عمده درمانهای غیر جراحی و درمان‌های جراحی تقسیم می‌شود.

درمانهای غیرجراحی:

بر اساس خط مشی درمانی انجمن پریودنتیستها باید درمانها بر اساس حداقل تهاجم و حداکثر بهره وری مالی باشد. این درمانها شامل جرمگیری و تصحیح سطح ریشه می‌باشد.(جرمگیری عمل پاک کنندگی و صاف کردن دقیق سطوح ریشه ای به جهت برداشتن سموم باکتری‌های سطح ریشه است.)
عموم پریودنتیست ها توافق دارند که بعد از جرمگیری اکثریت بیماران نیاز به دریافت درمان‌های بیشتری مانند جراحی ندارند. به هر حال عمده بیماران نیاز به دریافت درمان‌های نگهدارنده(maintenance) جهت حفظ سلامتی دارند. درمان‌های غیرجراحی محدودیت های خاص خود را دارد و در صورت عدم دستیابی به سلامتی کامل پریودنتال بعد از درمانهای فوق، پیشنهاد جراحی پریودنتال جهت بازسازی آناتومی صدمه دیده و تسهیل رعایت بهداشت می‌گردد.
جراحی پریودنتال زمانی الزامیست که پریودنتیست تشخیص دهد که بافت‌های پریودنتال اطراف دندان ناسالم است و امکان ترمیم آن توسط درمانهای غیرجراحی وجود ندارد.

درمانهای جراحی:

درمانهای جراحی پریودنتال ۴ دسته بسیار مهم دارند:

درمانهای لیزر پریودنتال:

تحقیقات استفاده از لیزر را در جهت بالابردن کارآیی پروسه جرمگیری را تایید می‌کند. علاوه بر این، اگر از لیزر در طی جراحی پریودنتال به صورت مناسب استفاده ‌شود، منجر به خونریزی، تورم و ناراحتی کمتر بیمار می‌گردد. به هر حال لیزر طول موج‌های متفاوتی دارد و باید با حد قدرتی که می تواند به صورت مطمئن و امن در طی پروسه های پریودنتال عمل کند مورد استفاده قرار گیرد. صدمه به بافت‌های پریودنتال زمانی ایجاد می‌گردد که یک طول موج با حد قدرت نامناسب استفاده گردد.

ایمپلنت‌های دندانی:

اگر شما قبلا یک دندان را در طی یک بیماری پریودنتال یا به دلایل دیگری از دست داده اید، می توانید از ایمپلنت‌های دندانی در جایگزینی دائم دندان استفاده کنید.

پروسه های زیبایی(cosmetic):

علاوه بر پروسه های درمان بیماری لثه، اکثر پریودنتیست‌ها جراحی‌های زیبایی را نیز برای بهبود لبخند بیمار انجام می‌دهند. از مهمتریت پروسه های زیبایی انجام جراحی افزایش طول تاج است.

جراحی افزایش طول تاج: 

از این روش زمانی استفاده می‌شود که دندان‌های شما واقعا طول تاج مناسب دارد اما عمده طول دندان توسط لثه پوشیده شده است. شما می توانید از یک پریودنتیست در ارتباط با پروسه ای که طی آن بتوانند وضعیت لبخند(gummy smile )شما را تصحیح کند کمک بگیرید.در این وضعیت با وجود طول مناسب تاج چون بافت لثه ای حجیم وجود دارد دندان کوتاه به نظر می‌رسد. جهت رفع این مشکل پریودنتیست جراحی افزایش طول تاج را پیشنهاد می دهد.

این جراحی می‌تواند بر روی یک یا چندین دندان انجام شود و میزان برداشت بافت لثه و استخوان بستگی به طول لبخند بیمار دارد. هرچه میزان بیشتری لب بالا برود به جهت دید میزان برداشت بافت باید بیشتر باشد.

پریودنتیست ممکن است جراحی افزایش طول تاج را به جهت ایجاد امکان ترمیم بر روی یک دندان پیشنهاد دهد.اگر دندان پوسیده باشد یا زیر خط مارجین لثه شکسته باشد یا این که ساختار دندانی برای یک پروتز( روکش دندان) ناکافی باشد، باز هم نیاز به این جراحی است. جراحی افزایش طول تاج حد استخوان و لثه را در حدی قرار می‌دهد که مقدار بیشتری از دندان به جهت درمان‌های ترمیمی در اختیار قرار گیرد.

با این جراحی قدرت جویدن و زیبایی بیمار بهبود می‌یابد. ایجاد یک خط لبخند جدید و زیبا و افزایش سلامتی بافت لثه، کلیدهای اصلی جویدن و تکلم همراه با افزایش راحتی و اعتماد به نفس است.

مراقبتها

اطراف دندانها را بافت لثه در بر گرفته است. سالم بودن لثه سلامت دندانها را تحت تاثیر قرار می دهد. در صورت وجود پلاک میکروبی بافت لثه ملتهب می شود. استمرار این امر سبب جدا شدن بافت لثه از دندان و ایجاد پاکت اطراف آن می شود. این پاکتها محل تجنع میکروبها بوده و سبب پیشرفت بیماری لثه و تحلیل استخوان اطراف دندان می شوند.

وجود جرم اطراف دندان نیز سبب تحلیل استخوان و کوتاه شدن عمر دندان می شود. استفاده منظم از مسواک و نخ دندان سبب سلامت لثه و جلوگیری از ایجاد پلاک میکروبی اطراف دندان می گردد.

بهداشت دندانهای طبیعی

۱)    مسواک مناسب: مسواک مناسب دارای سر کوچک و الیاف نرم است. در واقع مسواک سخت بهتر از نوع نرم دندانها را تمیز نمی کند. بلکه در عین حال که به لثه ها صدمه بیشتری وارد می کند می تواند سبب سایش دندانها، تحلیل لثه و ایجاد حساسیت در دندانها شود.

۲)    خمیر دندان مناسب: عمل اصلی خمیردندان تامین مواد لازم جهت تمیز کردن راحت تر دندان است و حاوی مواد خوشبو کننده و خوش طعم جهت ایجاد بوی خوش دهان و معمولاً حاوی فلوراید نیز می باشد تا سبب مقاومت بیشتر مینا نسبت به پوسیدگی شود. انواع خمیر دندانها با ترکیبات متفاوت در بازار موجود هستند. در افراد نرمال بدون حساسیت دندانی بهتر است از خمیردندانهای با مواد ساینده متوسط استفاده شود. افراد سیگاری بهتر است از خمیر دندانهای مخصوص که دارای مواد ساینده بیشتری هستند استفاده کنند و افراد دارای حساسیت دندانی بهتر است از نوع دارای مواد ساینده کم استفاده کنند.

۳)    نحوه مسواک زدن: مسواک باید در محل تلاقی لثه و دندان با زاویه ۴۵ درجه نسبت به محور دندان قرار گیرد. موهای مسواک رو به لثه و به طرف شیار لثه ای است. سطوح داخلی نیز به همین ترتیب مسواک می شود. به طور کلی کلیه سه سطح دندانها (سطح بیرونی، سطح داخلی، سطح جونده) با مسواک و سطوح طرفی با نخ دندان باید تمیز شوند.

برای مسواک زدن سطوح داخلی دندانهای جلوی فک بالا و پایین مسواک را به طور عمودی قرار می دهیم و با حرکت دورانی این سطوح را تمیزمی کنیم. برای مسواک زدن سطوح جونده موهای مسواک را روی سطوح دندان قرار داده و این سطوح را به صورت دورانی مسواک می کنیم.

بد مسواک زدن حتی اگر ۲۰ بار هم در روز انجام شود به بهبود وضعیت بهداشت دهان کمکی نمی کند. بهتر است مسواک زدن چند بار در روز به روش مناسب انجام شود و تمامی نواحی تمیز شوند (بعد از هر وعده غذایی و قبل و بعد از خواب)

۴)    مسواک برقی: مسواکهای برقی نیز که با مارکهای متفاوت موجود هستند همان کار مسواک های معمولی را انجام می دهند. و مخصوصاً جهت افرادی که از توانمندی دستی پائین تری برخوردار هستند مثل افراد سالمند و کودکان بیشتر مفید هستند.

۵)    نخ دندان: نخ دندان یکی از اصلی ترین وسایل بهداشتی می باشد. مسواک زدن بدون استفاده از نخ دندان یعنی تمیز نکردن سطوح طرفی (بین دندانی) که دارای بیشترین گیر غذائی نیز می باشند. تمیز نکردن این نواحی دندان را مستعد پوسیدگی می کند.

۶)    دهانشویه: دهانشویه ها در موارد خاص باید تجویز شود و چنانچه به صورت روتین از آنها استفاده شود می تواند فلور نرمال دهان را بر هم بزند.

 بهداشت ایمپلنتهای دندانی

به مجردی که ایمپلنت ها در داخل دهان قرار داده می شوند ،باید سطح آنها تمیز نگاه داشته شود. وسایل متعددی به تمیز کردن پروتز واباتمنت های ایمپلنت کمک می کند که شامل مسواک های معمولی یا برقی، نخ دندان معمولی،سوپرفلاس، مسواک بین دندانی و…می باشند.

۱)    مسواک بین دندانی: نوعی مسواک است که جهت دسترسی و تمیز کردن پایه ایمپلنت و بین دندان ها طراحی شده است. این وسیله شبیه به شیشه شور است. این نوع مسواک برای فضاهایی با اندازه های متفاوت در دسترس اند و با حرکت ساده جلو و عقب که به دفعات بین دندانها صورت می گیرد، عمل تمیز کردن را انجام می دهد.

۲)    سوپرفلاس: این نوع نخ دندان از سه قسمت ساخته شده است، یک سر آن از پلاستیک سخت می باشد که می توان ان را از زیر روکش ها وپلهای ثابت رد کرد، قسمت بعدی ابری است که ضخیم تر است و می توان با آن زیر پل ها و پایه های ایمپلنت را به راحتی تمیز کرد و قسمت سوم مثل نخ دندان معمولی عمل می کند و جهت استفاده در دندانهای طبیعی است.

۳)    آب پاش های داخل دهانی: آب پاش های دهانی بهترین وسیله جهت نظافت نواحی ایمپلنت شده دهان می باشد. البته باید به خاطر داشته باشیم این وسائل جایگزین نخ دندان و سوپرفلاس نیستند. این وسیله می تواند پلاک میکروبی و باقی مانده مواد غذایی را بردارد و و لثه را ماساژ دهد.

۴)    بهداشت اوردنچرهای متکی بر ایمپلنت: اوردنچرهای متکی بر ایمپلنت دارای پایه هائی در داخل دهان بیمار و دارای قطعاتی برروی دست دندان بیمار می باشند. باید توجه داشت که پایه های اوردنچر درداخل دهان باید با دقت با استفاده از خمیر دندان حاوی مواد ساینده کم مسواک زده شود. پروتز متحرک بیمار نیز در خارج از دهان با استفاده از مسواک پروتز و مایع صابون غیر معطر یا مایع ظرفشوئی باید شسته شود. باید توجه داشت استفاده از خمیر دندان حتی نوعی که دارای مواد ساینده کم می باشد سبب سایش دندانهای دنچر (دست دندان) می شود.

·       بیماران دارای دست دندان باید شبها آنها را از دهان خارج کرده و داخل ظرف محتوی آب معمولی قرار دهند. در صورت ایجاد جرم و رسوب برروی دنچرها می توان یا از مواد تمیز کننده دنچر که در داروخانه ها موجود است استفاده شود و یا از سرکه بی رنگ استفاده کرد. در صورت استفاده از سرکه میتوان دنچر را چند ساعت در آن قرار داد و بعد با مسواک آن را برس زد.

·       بیماران دارای ایمپلنتهای دندانی باید به صورت ادواری جهت کنترل وضعیت ایمپلنت خود به متخصص پروتز مراجعه کنند.

در اواخر دسامبر سال 2019، نوع جدیدی از کروناویروس، با نام کروناویروس نوین 19 (کووید-19)، سبب آغاز شیوع پنومونی شدید از شهر ووهان(بازار غذاهای دریایی)و سپس گسترش آن در کشور چین شد. در 3 مارس سال 2020، بیماری کووید-19 به 199کشور، و من جمله ایران، گسترش پیدا کرد و در حال حاضر، تهدید بهداشتی بزرگی برای سلامتی عمومی جهان به شمار می آید. عالئم کووید-19 شامل تب، سرفه خشک، خستگی و مشکالت حاد تنفسی می باشد. امروزه، علی رغم انجام مطالعات متعدد در این زمینه واکسن یا داروی موثری برای درمان بیماری کوید-19 وجود ندارد؛ به جز کلروکین و هیدروکسی کلروکین که توسط سازمان غذا و داروی ایالت متحد آمریکا (fda)موقتا تایید شده است. بنابراین، پیشگیری بیماری و کنترل عفونت برای عموم مردم از اهمیت بالایی برخوردار است. به علت ماهیت متفاوت درمان های دندانپزشکی و امکان ایجاد آئروسل هنگام درمان، احتمال بالایی جهت انتقال ویروس بین کارکنان دندانپزشکی و بیماران وجود دارد. بنابراین، نیاز به پروتوکل های سخت گیرانه و موثر در کنترل عفونت برای مراکز دندانپزشکی، به ویژه در مناطقی با احتمال آلودگی با کووید-19، احساس می شود. هدف از انجام این مطالعه، مروراطالعات موجود درباره بیماری کووید- 19 و ارائه پروتکل های کنترل عفونت در درمان های دندانپزشکی می باشد.

زنجیره مراکز دندانپزشکی (زمرد) با رعایت کامل پروتکل های وزارت بهداشت و درمان آماده ی خدمت رسانی به شما عزیزان می باشد

کلید واژگان:

2019 Novel Coronavirus Disease, COVID-19, Dentistry, Infection Control, Infectious Disease, Occupational Exposure, Protection

۱

مقدمه

در اواخر دسامبر سال 2019، مواردی از عفونت شدید تنفسی (پنومونی)با اتیولوژی نامشخص در شهر ووهان کشور چین گزارش شد 1-؛ این بیماری به سرعت در چین و سپس، در کشورهای دیگر گسترش یافت .2- در اواسط ژانویه سال2020، سازمان بهداشت جهانی (World Health Organization [WHO])، عامل این عفونت شدید تنفسی را کرونا ویروس سندرم حاد تنفسی- )SARS-COV-2( 2 معرفی و برای بیماری ناشی از آن نام کوید.19 (COVID-19) را انتخاب کرد. در اواخر ژانویه 2020، WHO پاندمی )همه گیری( بیماری کوید-19 را به عنوان فوریت بهداشت عمومی با نگرانی بین المللی اعالم کرد .3- خوشبختانه، 80 درصد مبتالیان بدون عالمت بوده، اما در برخی بیماران سبب بروز عالئمی از جمله تب، خستگی، سرفه خشک و مشکالت حاد تنفسی می شود .

4-به علت ماهیت درمان های دندانپزشکی همواره احتمال cross infection (انتقال عوامل پاتوژن بیماری شامل ویروس و باکتری بین کارکنان دندانپزشکی وبیماران) وجود دارد .5- علی رغم تالش پژوهشگران و آغاز انجام مطالعات بالینی واکسن و یا دارویی موثر جهت پیشگیری و یا درمان بیماری کوید- 19 وجود ندارد 6- به جز داروی کلروکین و هیدروکسی کلروکین که اخیرا توسط سازمان غذا و داروی ایالت متحد آمریکا (Food & Drug Administration [FDA]) موقتا تایید شده است ,7( ۸(. در نتیجه، نیاز به پروتوکل های سخت گیرانه وموثردر کنترل عفونت برای مراکز دندانپزشکی، به ویژه در مناطقی با احتمال آلودگی با بیماری کوید- 19، احساس می شود. در این مطالعه، عالوه بر مرور اطالعاتی مهم درباره بیماری کوید- 19، به ارائه پروتکل هایی جهت کنترل عفونت در درمان های دندانپزشکی و مراکز مربوطه پرداخته شده است.

کرونا ویروس نوین ۲۰۱۹

کرونا ویروس، به عنوان بزرگترین گروه از ویروس ها، متعلق به راسته نیدو وایرالس و شامل کورونا ویریده (آلفا، بتا، گاما، و دلتا)، آرتری ویریده،

• رونی ویریده می باشند. این ویروس ساختاری پوشش دار و non-segmented دارد و ژنوم آن دارای RNA تک رشته ای-Positive sense می باشد. کروناویروس نوین 19 می تواند سبب بروز بیماری تنفسی و گوارشی در پرندگان و پستاندران، و عفونت حاد تنفسی در انسان شود .

به نظر می رسد کرونا ویروس نوین 2019 تا حد زیادی مرتبط با ویروس سندرم حاد تنفسی سارس (SARS-CoV) )بتاکروناویروس( باشد )10- براساس مطالعات، ساختار ناحیه گیرنده کرونا ویروس نوین 19 شباهت زیادی به SARS-CoV داشته و از طریق گیرنده ای مشابه یعنی آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE2) 2 وارد سلول می شود .11- طبق بررسی های اپیدمیولوژیک در موارد اولیه ابتال به کوید-19، زنجیره انتقال از خفاش 12- و یا مورچه خوار 13-به انسان آغاز شده و سپس ازطریق انتقال انسان به انسان گسترش پیدا کرده است.

مسیر انتقال بیماری کوید-۱۹

راه های اصلی انتقال بیماری کوید-۱۹ شامل تماس مستقیم (فرد به فرد) و غیر مستقیم تماس نزدیک به فاصله کمتر از دومتر، قطرات ریز تنفسی و آئروسل، و راه دهانی-مدفوعی (۱۸-۱۵)می باشد. این بیماری دوره نهفتگی طوالنی (۳ تا ۱۴ روز) داشته که از فردی به فرد دیگر متفاوت است ۱۹- افراد ناقل و بیماران غیر عالمتدار می توانند ویروس را به افراد دیگر منتقل کنند ۲۰-

کنترل عفونت در مراکز دندانپزشکی

شیوع گسترده بیماری کوید-۱۹ (بویژه در ایران) و دوره کمون طوالنی بیماری ۲۱- پیشگیری و کنترل عفونت آن را به چالشی بزرگ تبدیل کرده است. مسیر اصلی انتقال ویروس از طریق ذرات معلق، آئروسل و تماس مستقیم ۲۲-می باشد و در نتیجه دندانپزشک و کارکنان دندانپزشکی جز گروه پر خطر محسوب می شوند .(۱۵)

با توجه به اینکه تا کنون، واکسن و دارویی موثر جهت پیشگیری یا درمان بیماری کوید-۱۹ تایید نشده است ۲۳-، ایجاد تغییراتی در استراتژی های مدیریت کنترل عفونت در مراکز دندانپزشکی، بویژه در دوره پس از کنترل پاندمی، از اهمیت باالیی برخوردار است. به منظور کمک به کارکنان دندانپزشکی در مقابله بهتر با این بیماری، و با تکیه بر مطالعات و شواهد موجود، توصیه هایی به شرح ذیل ارائه شده است.

توصیه های عمومی

۱- ارزیابی بیمار در اتاق انتظار

اتاق انتظار در مراکز دندانپزشکی باید از تهویه مناسبی برخوردار باشد. قبل از ورود، ماسک طبی و ژل ضدغفونی کننده دست در اختیار بیماران قرار گرفته و تب بیماران توسط تب سنج استریل چک شود. بین بیماران با یکدیگر و با کارکنان دندانپزشکی باید حداقل ۶ فیت فاصله وجود داشته باشد ۱۸- از بیمار تاریخچه پزشکی دقیقی گرفته، و پرسشنامه غربالگری ) تصویر )۱ توسط بیمار پر و امضا شود.

تصویر :۱ فرم غربالگری بیماران در مراکز دندانپزشکی

۳

به عالوه، آموزش آداب عطسه و سرفه به بیماران از اهمیت باالیی برخوردار است که باید به شرح ذیل باید انجام شود:

الف) ترغیب بیماران به استفاده از دستمال یکبار مصرف هنگام عطسه و سرفه.

ب) انداختن دستمال های یکبار مصرف بالفاصله پس از استفاده در سطل زباله.

ج)آموزش رعایت بهداشت دست به بیمار بعد از سرفه، عطسه ، و تماس با ترشحات تنفسی یا اشیاء آلوده به این ترشحات.

تمامی سطوح و وسایل (دستگاه فشار خون و ترمومتر) باید با دقت و به صورت دوره ای با الکل ۷۰٪ ضد عفونی گردد .(۲۴)

با توجه به عالئم و فرم خود غربالگری، بیمار مشکوک و یا مبتال به کوید- 19 باید شناسایی شده و جهت قرنطینه و درمان به مراکز بیمارستانی مربوطه ارجاع داده شود. برای بیماران در فاز حاد بیماری، تنها درمان اورژانس انجا م گردد. بر اساس نظریه WHO، بیمار مبتال یا مشکوک به کوید-19 باید به فضاهایی جداگانه با فشار منفی (تهویه 12 بار/ ساعت و 160 لیتر/ ثانیه/ بیمار) هدایت شود .(25) در بیماری که مشکوک به کوید- 19 نمی باشد، درمان های دندانپزشکی با رعایت موارد ذکر شده ، می تواند انجام گردد (تصویر .2)

تصویر :۲ چارت نحوه انجام درمان دندانپزشکی پس از ظهور کروناویروس نوین ۱۹

۲- رعایت بهداشت دست

رعایت بهداشت دست یکی از راه های اصلی برای کاهش انتقال میکروارگانیسم ها به بیماران می باشد .)26( بنا بر بیانیه WHO، ویروس SARS-CoV-2 ، به مدت چندین ساعت-روز، می تواند بر روی سطوح باقی بماند .(27) از آن جا که یکی از راه های انتقال کوید-19، راه دهانی- مدفوعی می باشد (۸)2، بنابراین رعایت بهداشت دست ها برای کارکنان دندانپزشکی از اهمیت باالیی در جلوگیری از ابتال به آن برخوردار است.

۴

بهداشت دست به دو روش انجام می شود: شستشوی دست با آب و صابون، و یا ضدعفونی دست ها با محلول با پایه الکلی (هندراب) به مدت ۲۰ ثانیه. کارکنان دندانپزشکی در شرایط زیر باید بهداشت دست را رعایت کرده و سپس از تماس دست با مخاط چشم، بینی و دهان خودداری کنند:

الف) قبل از معاینه بیمار و آغاز پروسه درمان.

ب) پس از تماس با بیمار٬ سطوح و موادی با احتمال آلودگی با خون و ترشحات بدن بیمار.

ج) پس از تماس با ترشحات٬ مخاط دهان و یا پوست آسیب دیده

-۳ وسایل حفاظت شخصی

آئروسل ذرات کوچک ومعلقی هستند که در اغلب درمان های دندانپزشکی ایجاد می شوند )۹,۲ ۰.)۳ این ذرات ممکن است به مدت طوالنی در هوا باقی مانده و حاوی عوامل عفونت زا )خون، سلول و میکروارگانیسم( باشند .(۳۲،۳۱) آئروسل ممکن است پس از استنشاق توسط کارکنان دندانپزشکی، سبب ایجاد عفونت دستگاه تنفسی و عوارض مرتبط شوند .(۳۴ ,۳۳) در نتیجه٬ استفاده از وسایل حفاظت شخصی توسط کارکنان دندانپزشکی توصیه می شود.

الف) عینک محافظ و شیلد صورت

شواهد نشان می دهند که انتقال ریز ذرات و آئروسل از طریق مخاط چشم امکان پذیر است .(۳۵) استفاده از عینک محافظ یا شیلد هنگام انجام درمان دندانپزشکی، جهت پوشاندن کامل اطراف چشم و نواحی اطراف و جلوگیری ازورود میکروارگانیسم ها ، توصیه می گردد. پس از اتمام درمان هر بیمار، عینک یا محافظ شیلد باید کامال تمیز و ضدعفونی شود.

ب)ماسک صورت

پس از اتمام درمان هر بیمار، ماسک صورت باید تعویض گردد. استفاده از ماسک جراحی در فاصله کمتر از دو متر با بیمار و ماسک های مخصوص مثل رسپیراتور N95 و یا FFP2 در طی درمان هایی که امکان تولید آئروسل وجود دارد، توصیه می گردد.

ج) گان محافظ

گان محافظ باید پس از اتمام درمان هر بیمار تعویض شود.

د)     دستکش: کادر درمانی باید دستکش محافظ )التکس، نیتریل، نایلونی، …( را پس از اتمام درمان هر بیمار تعویض کنند. به عالوه، بهداشت دست باید بالفاصله قبل و بعد از پوشیدن دستکش انجام گیرد. دستکش محافظ ممکن است دارای پارگی های کوچک/ نامشخص باشد و یا در حین استفاده پاره شود. استفاده از دو جفت دستکش هنگام انجام اعمال جراحی دندانپزشکی توصیه می شود.

۴- ضد عفونی کردن سطوح

سطوح بالینی )دسته چراغ و سوییچ صندلی یونیت، کامپیوتر کنار یونیت، دوربین داخل دهانی، دستگیره کشو، شیر آب، قلم، سطح میز کار، تلفن و دستگیره در( و سطوح محیطی )کف، دیوار و سینک ظرفشویی( باید در فاصله زمانی بین دو بیمار و توسط الکل ۷۰٪ ضدعفونی شود.

۵- دهانشویه پیش از درمان

شستشوی دهان بیمار با محلول های دهانشویه آنتی میکروبیال از انتقال بیماری کوید-۱۹بین بیمار و پرسنل دندانپزشکی جلوگیری نمی کند، اما تعداد میکروارگانیسم هایی که طی اعمال دندانپزشکی تهاجمی در تماس با خون بیمار قرار میگیرند را کاهش می دهد -۳۶(۹.)۳ استفاده از دهانشویه قبل از درمان دندانپزشکی می تواند سبب کاهش میکروارگانیسم ها در محیط دهان شود.

بر اساس راهنمای تشخیص و درمان پنومونی کروناویروس نوین توسط کمیسیون بهداشت ملی جمهوری خلق چین کلر هگزدین (به عنوان دهانشویه رایج در دندانپزشکی)بر کوید- ۱۹ احتماال موثر نیست اما از آنجایی که این ویروس به اکسیداسیون حساس است، استفاده از دهانشویه حاوی پراکسید هیدروژن توصیه می گردد (۴۰)

۶- استفاده از دیگر وسایل/ تجهیزات

استفاده از رابردم، به خصوص در هنگام استفاده از هندپیس و وسایل اولتراسونیک، می تواند انتشار قطرات، ترشحات و آئروسل ها را به حداقل برساند. در هنگام استفاده از رابردم، استفاده از ساکشن/مکنده های قوی با حجم باال توصیه می شود. استفاده از تکنیک چهار دستی (Four handed) در این شرایط می تواند بسیار کمک کننده باشد. در صورتی که نتوان از رابردم استفاده کرد، کاربرد وسایل دستی مانند وسایل جرمگیری دستی )اسکیلر دستی و کورت برای درمان پریودنتال( و یا Carisolv )برداشت پوسیدگی به روش شیمیایی- مکانیکی( توصیه می شود .)41(

۷- دفع پسماند پزشکی

وسایل محافظ یکبار مصرف باید به فضای موقت (temporary storage area) انتقال یابد. پسماند پزشکی حاصل از درمان بیماران مشکوک به کوید19 باید به عنوان پسماند های عفونی در نظر گرفته شوند؛ این پسماند ها باید در بسته بندی دو الیه قرار گرفته و مهر و موم شده و سپس دفع شوند.

توصیه های اختصاصی جهت کاهش تولید آئروسل

اصول کنترل عفونت ذکر شده در تمامی رشته های دندانپزشکی عمومیت دارد. اما در برخی رشته های تخصصی نکات اختصاصی وجود دارد که در ادامه به آن پرداخته می شود.

اندودانتیکس

در درمان های اندودانتیکس، استفاده از رابردم در هر زمانی توصیه می شود. بهتر است تا حد امکان از فایل دستی به جای سیستم روتاری استفاده شود. در هنگام مراجعه بیماران با شکایت درد ناشی از پالپیت برگشت ناپذیر عالمت دار، می توان از روش های مکانیکی- شیمیایی، به همرا ه رابردم و مکنده های قوی با حجم باال جهت برداشت پوسیدگی و اکسپوز پالپ استفاده کرد. انجام درمان پالپ زنده در چنین دندان هایی بر روت کانال تراپی ارجحیت دارد.

ترمیمی و اطفال

۶

در موارد انتخابی، استفاده از روش های مکانیکی- شیمیایی و یا Atraumatic Restorative Techniques برای برداشت پوسیدگی ارجح است. مشابه درمان های اندودانتیکس، بهتر است جهت تهیه حفره دسترسی از وسایل دستی استفاده شود. در صورت نیاز به استفاده از وسایل روتاری، حتما از رابردم استفاده گردد. همچنین استفاده از روش های دستی جهت پالیش ترمیم توصیه می شود.

پریودانتیکس

به نظر می رسد روش های دستی و اولتراسونیک اثرات یکسانی در کاهش پالک و جرم دندانی دارند و تفاوت معناداری بین دوروش وجود ندارد .(۴۲-۴۴)بنابراین، استفاده از وسایل دستی جهت جرمگیری ارجحیت دارد.

پروتز دندانی

برای جلوگیری از رفلکس بیماران بهتر است از ساکشن استفاده شود. پس از قالب گیری، ضد غفونی قالب گرفته شده، پروتز و موم بایت پیش ازارسال به البراتوار توصیه می گردد. مراحل ضد عفونی به شرح ذیل است:

۱- شستشوی اولیه زیر جریان آب

۲- قرار دادن مواد در محلول های ضد عفونی کننده با قدرت متوسط (هیپوکلریت سدیم به مدت ۱۰ دقیقه)

۳- شستشوی مجدد زیر جریان آب

استفاده از رابردم در تمامی مراحل تراش دندان جهت ساخت روکش/ بریج توصیه می شود. تغییر طرح درمان درصورت نیاز )استفاده از مارژین باالی لثه برای بریج نواحی خلفی و یا استفاده از تکنیک )split dam می تواند مورد توجه قرار گیرد.

رادیولوژی دهان و فک و صورت

استفاده از روش های خارج دهانی مانند پانورامیک و یا Cone Beam Computed Tomography )CBCT) توصیه می شود.

جراحی فک و صورت

هنگام کشیدن دندان بیمار را در موقعیت سوپاین قرار دهید. حین پروسه، استفاده از ساکشن بزاق و یا مکنده های قوی با حجم باال توصیه می گردد. بهتر است شستشوی زخم به آرامی انجام شده و حداالمکان از نخ بخیه قابل جذب استفاده گردد.

نتیجه گیری

شیوع گسترده کوید۱۹ در جهان وتبدیل آن به پاندمی به تهدیدی جهانی تبدیل شده است. ماهیت درمان دندانپزشکی وامکان تولید آئروسل هنگام انجام این درمان ها دندانپزشکی را در رده مشاغل پر خطر قرار می دهد. دانش دراین مورد محدود و گزینه های واکسیناسیون و درمان تحت تحقیق و ارزیابی هستند. تحقیقات گسترده ای در مورد کرونا ویروس نوین۱۹نیاز است تا مسیر انتقال و مکانیسم های بیماری زایی آن بطور کامل روشن شود، و اهداف بالقوه دارویی شناسایی گردد.

آنچه ما می توانیم انحام دهیم ارایه پروتکل کنترل عفونت٬ به صورت عمومی و تخصصی٬ جهت انجام درمان دندانپزشکی وحفاظت کارکنان دندانپزشکی از انتقال این بیماری در ماه های پیش رو می باشد.

لازم به ذکر است زنجیره ی مراکز دندانپزشکی (زمرد) با رعایت کلیه پروتکل های بهداشتی آماده ی ارائه خدمات به شما عزیزان می باشد برای تعیین وقت با شماره ۴۹۹۱۳-۰۲۱ و یا با کلیک بر اینجا اقدام نمایید.

۱-تکمیل فرم خود غربالگری توسط بیمار

۲-تکمیل رضایت نامه انجام خدمات در دوران همه گیری ویروس کووید ۱۹

۳-بررسی وضعیت جسمانی بیماران توسط پرسنل پذیرش

۴-تشکیل پرونده درمان

۵-تجویز دارو یا انجام خدمات اورژانس

پروتکل پیشگیری در زمان اپیدمی ویروس کووید ۱۹

۱-عدم مراجعه به درمانگاه در صورت داشتن علائم تنگی نفس سرفه خشک،کاهش حس بویایی، تب و …

۲-تحویل دستکش و کاور کفش به بیمار در بدو ورود و استفاده از محلول ضدعفونی دست.

۳-ممنوعیت ورود همراه بیمار به داخل کلینیک

۴-رعایت فاصله زمانی یک ساعته در نوبت دهی به بیماران

۵-رعایت فاصله ۱.۵ متری با پرسنل کلینیک و سایر بیماران

۶-ممنوعیت خوردن هرگونه موادغذایی در درمانگاه

۷-ضدعفونی کلیه سطوح درمانگاه به صورت روزانه

۸-جلوگیری از ورود وسایل غیر ضروری توسط بیمار به داخل بخش

۹-استفاده از پک های یکبار مصرف جهت ارائه خدمات

۱۰-استفاده از سطل های پدالی

۱۱-ممنوعیت دریافت وجه نقد در زمان تسویه حساب

دندانپزشکی در کرونا، امروزه به یک ترس و معضل در دید همه افراد جامعه تبدیل شده است. پروتکل های دندانپزشکی در این دوران کاملا اصولی هستند. مفتخریم که در کلینیک های شرکت تامین سلامت ملائک همه این پروتکل ها را برای سلامت شما مراجعین محترم، رعایت کرده ایم.

سوالاتی زیادی هست که افراد از تیم پشتیبانی ما می‌پرسند از جمله : ( آیا دندانپزشکی در این دوران باز است یا خیر؟‌ شرایط استفاده از خدمات کلینیک ها به چه شکل است؟ در قرنطینه هم دندانپزشکی فعال است یا خیر؟‌ و … ). ما قصد داریم در این مقاله به ۷ نکته لازم مراجعه به کلینیک ها بپردازیم. این نکات هم برای مراجعین هم برای تیم درمان ضروری است. پس با ما همراه باشید.

این مقاله به  شرایط مراجعین، شرایط کلینیک ها، پزشکان و دستیاران کمک خواهد کرد تا با رعایت همه این نکات، بهترین نتیجه و درمان را داشته باشید. این ۷ نکته لازم به شرح زیر است :

۱- لباس و پوشش پزشکان و دستیاران

اولین نگرانی در مراجعه به کلینیک ها، لباس و رعایت نکات بهداشتی توسط دندانپزشکان و دستیاران عزیز می‌باشد. پزشکان و دستیاران در شرکت تامین سلامت ملائک، در دوران کرونا باید پروتکل های بهداشتی را رعایت کنند. این موارد عبارتند از :

• پوشیدن لباس مخصوص یا گان
• زدن ماسک و پوشیدن دستکش
• ضد عفونی کردن دست قبل از ویزیت
• استفاده از تب سنج قبل از هر ویزیت یا شروع کار درمان
• استریل دائمی یونیت ها و لوازم

 ۲- محیط کلینیک

محیط کلینیک های مجموعه ما برای مراجعه شما عزیزان به دندانپزشکی در کرونا، به صورت کامل ضدعفونی شده و همه نکات بهداشتی رعایت شده است. شما می‌توانید بدون نگرانی به کلینیک های ما مراجعه نمایید. این موارد بهداشتی عبارتند از :

• استفاده از لامپ های UV
• ضد عفونی محیط کلینیک در پایان هر شیفت
• ارائه ست‌های یکبار مصرف به ازای هر بیمار‌ (کاور یونیت، کاور بیمار، ماسک و دستکش، توربین و سینی یکبار مصرف و … )
• استریل دائمی محیط کلینیک پس از هر بار ویزیت

۳ – پر کردن فرم “ خودقربالگری “

در ابتدای ورود شما مراجعین محترم فرمی در اختیار شما قرار می‌گیرد تا با خواندن و امضای آن به سوالات آن پاسخ دهید. این فرم باعث امنیت خاطر ما و شما، و بهبود خدمات دستیاران و پزشکان عزیز به شما خواهد شد.

۴ – خدمات ارائه شده به مراجعین

در هنگام ورود به کلینیک های شرکت تامین سلامت ملائک، مواردی که در زیر آورده شده است به صورت کامل و حرفه ای رعایت شده است :

• ارايه پکیج یکبار مصرف به شما مراجعین محترم
• ارائه ماسک در صورت خواست شما
• ارائه دستکش در صورت درخواست شما
• استریل همه لوازم
• ارايه پاپوش برای کفش های شما در بدو ورود به بخش
• استفاده از تب سنج

۵ – شرایط مراجعین محترم

مراجعه به دندانپزشکی در کرونا وظایف و شرایطی برای شما مراجعین محترم هم به همراه دارد. این شرایط عبارتند از :

• ‌نداشتن علایمی مانند : تب، سرماخوردگی، سرفه خشک
• بالا نبودن درجه تب شما در هنگام مراجعه
• مثبت نبودن تست کرونای شما

۶ – در صورتی که مبتلا شده باشید چه ؟

اگر شما مراجعین محترم به ویروس کرونا مبتلا شده‌اید و قصد ویزیت دارید، شرط پذیرش شما در کلینیک این است که یک هفته از تست کرونا با جواب منفی شما گذشته باشد.

۷ – کودکان و دندانپزشکی در کرونا

کودکان هم در این دوران شاید به خاطر درد دندان بخواهند به دندانپزشکی مراجعه کنند. کودکان بیشتر ممکن است ناقل این بیماری باشند، پس تنها در صورت نیاز یا درد غیرقابل تحمل به کلینیک مراجعه نمایید.

با پیروی از نکات بالا می توانید بدون هیچ استرسی به دندانپزشکی در کرونا مراجعه نمایید و از خدمات مجموعه کلینیک‌ها استفاده نمایید. ما در مجموعه کلینیک های تامین سلامت ملائک با رعایت همه پروتکل‌های بهداشتی و نکات گفته شده درباره کلینیک ها آماده ارائه خدمت به شما مراجعین محترم هستیم.

۳

با پیروی از نکات بالا می توانید بدون هیچ استرسی به دندانپزشکی در کرونا مراجعه نمایید و از خدمات مجموعه کلینیک‌ها استفاده نمایید. ما در مجموعه کلینیک های تامین سلامت ملائک با رعایت همه پروتکل‌های بهداشتی و نکات گفته شده درباره کلینیک ها آماده ارائه خدمت به شما مراجعین محترم هستیم.

حتما شما هم وقتی دندان‌هایتان را ارتودنسی کردید، سوال‌های زیادی درباره زندگی با این سیم‌ها داشته‌اید. این نوشته به ۱۰ سوال و جواب رایج درباره همین موضوع می‌پردازد.

شما عزیزان می توانید با مراجعه به کلینیک های دندانپزشکی شرکت تامین سلامت ملائک از کلیه خدمات از جمله ارتودنسی به صورت اقساط بهره ببرید.برای دریافت نوبت به صورت آنلاین میتوانید با کلیک بر اینجا نسبت به تعیین کلینیک و روز اقدام فرمایید

ارتودنسی طول عمر دندان‌ها را افزایش می‌دهد؟

مرتب کردن دندان‌ها موجب قرار گرفتن آنها در موقعیت مطلوب داخل فک می‌شود که نتیجه آن پخش متوازن نیرو در تمام جهات و کاهش فشار روی ریشه دندان‌ها است. از طرف دیگر منظم‌شدن دندان‌ها به تمیز کردن آنها نیز کمک خواهد کرد.

ارتودنسی موجب برطرف کردن مشکلات گوارشی هم می‌شود؟

در حالت عادی هر دندان بالا با دو دندان پایین در تماس است. چنانچه در بیماری این وضعیت دندان‌ وجود نداشته باشد غذا به خوبی آسیاب نشده و هضم غذا و در نتیجه گوارش آن با مشکل روبه‌رو می‌شود. درمان ارتودنسی، باعث ایجاد تماس‌های مناسب و در نتیجه افزایش تاثیر جویدن خواهد شد.

ارتودنسی باعث درمان مشکلات عضلانی هم می‌شود؟

افرادی که بیشتر فعالیت خود را با دست راست انجام می‌دهند عضلات قوی‌تر با حجم بزرگ‌تر نسبت به دست چپ دارند اما چون دست‌ها زیر لباس قرار می‌گیرند تاثیر زیاد و قابل‌توجهی در بیننده به وجود نمی‌آورند. حال اگر شخصی به دلایل مختلف مانند عادت کردن یا کوچک بودن فک و… با دندان‌‌های یک طرف غذا بخورد، به مرور زمان عضلات یک طرف از طرف دیگر بزرگ‌تر و صورت وی نامتقارن می‌شود و چون در برخوردهای اجتماعی صورت اولین قسمتی است که مورد توجه قرار می‌گیرد، باید حتما نسبت به رفع این مشکل اقدام کرد. البته مشکلات عضلانی زیادی در سیستم جونده شناخته شده‌اند که با روش‌های ارتودنسی قابل درمان هستند.

سن مناسب درمان چه سنی است؟

درمان ارتودنسی را می‌توان از اواخر ۳ سالگی تا زمانی که دندان‌ها وجود دارند، انجام داد. در سنین پایین و دوره دندان‌های شیری معمولا برای رفع عادات مضر مانند مکیدن انگشت یا پستانک از دستگاه‌های ساده ارتودنسی استفاده می‌شود. پس از آن از حدود ۶ سالگی یعنی زمانی که اولین دندان دائمی (دندان آسیا) رویش پیدا کرد. تغییرات اسکلتال در محدوده سنی خاصی امکان‌پذیر است و معمولا ارتودنتیست پس از حذف عامل به وجودآورنده نسبت به تغییرات ابعاد فکی در جهت‌های مختلف اقدام می‌کند.تا حدود سنین ۱۲ تا ۱۵ سالگی می‌توان تغییرات اسکلتال و عضلانی مانند بزرگ‌کردن فک را در بیماران انجام داد. بهترین سن درمان ارتودنسی با دستگاه ثابت، حدود ۱۲ سالگی است. پس از ۱۲ سالگی با افزایش سن بیمار درمان‌ها باید محافظه‌کارانه‌تر انجام شوند. معمولا پس از ۳۰ سالگی اندکی تحلیل استخوان در فک روی می‌دهد و ارتودنتیست باید نسبت به نحوه درمان، انتخاب نوع درمان و وجود محدودیت‌ها به بیمار اطلاعات کامل را بدهد.

پلاک‌های متحرک و سیم ارتودنسی چه فرقی با هم دارند؟

دستگاه متحرک حین درمان توسط بیمار قابل خارج شدن و جای‌گذاری است اما نوع ثابت را فقط ارتودنتیست می‌تواند جای‌گذاری کند و در پایان درمان از دهان خارج کند.

نحوه عملکرد دستگاه‌های ارتودنسی چگونه است؟

دستگاه‌های ارتودنسی با اعمال نیرو روی دندان موجب جابه‌جایی آنها می‌شوند. این نیروها در حد نیروهای بیولوژیک هستند و دندان‌پزشک با اطلاع کامل از میزان آنها و محاسبه با روش‌های خاص درمانی اقدام به اعمال آنها می‌کند. پس از هر جلسه درمانی درد اندکی به وجود می‌آید که علت آن فعال‌سازی دستگاه توسط دندان‌پزشک است. معمولا این درد ۳ تا ۵ روز به طول می‌انجامد و تا فعال‌سازی بعدی از بین می‌رود. برای رفع این درد می‌توان مسکن مصرف کرد. استفاده کوتاه‌مدت از داروهای ضدالتهاب هیچ‌گونه مغایرتی با درمان‌های ارتودنسی ندارد (استفاده بلند‌مدت از داروهای مسکن توصیه نمی‌شود).

آیا درمان ارتودنسی نیاز به آماده‌سازی قبلی بیماران دارد؟

درمان صحیح ارتودنسی نیاز به نظم خاص و آماده‌سازی بیماران دارد. این آماده‌سازی شامل جرم‌گیری، ترمیم پوسیدگی‌ها، کشیدن دندان‌ها (در صورت نیاز) و آموزش بهداشت است. شرط اصلی درمان ارتودنسی موفق، همکاری بیمار و عمل به توصیه‌های دندان‌پزشک است. چون درمان ارتودنسی در مدت‌زمان نسبتا طولانی انجام می‌گیرد بنابراین علاقه و اشتیاق بیمار در به دست آوردن نتیجه‌ای خوب، تاثیرگذار است.

وظیفه بیماران حین درمان ارتودنسی چیست و آیا نیاز به رژیم‌غذایی خاصی است؟

دستگاه‌های ارتودنسی حساس و آسیب‌پذیر هستند، پس بیماران باید در حفظ و نگهداری آنها کوشا باشند. از طرف دیگر برای جابه‌جایی یک دندان، ماه‌ها زمان لازم است. متاسفانه در صورت آسیب‌دیدگی‌ دستگاه‌ها در برخی موارد نتیجه چند ماه زحمت در عرض چند روز یا چند هفته از بین می‌رود. بنابراین باید در تمام طول مدت درمان از خوردن غذاهای سخت و چسبناک مانند گز، سوهان و نظیر آن خودداری و به جای گاز زدن میوه‌ها آن را به تکه‌های کوچک تقسیم و از چنگال استفاده کرد.

آیا برای تمیز کردن دندان‌ها حین درمان ارتودنسی دستورالعمل خاصی وجود دارد؟

معمولا پس از جای‌گذاری دستگاه‌های ارتودنسی به علت افزایش گیر غذایی، میزان باکتری و پلاک در محیط دهان افزایش می‌یابد و درنتیجه امکان پوسیدگی دندان‌ها زیاد می‌شود. بنابراین بیمار باید پس از هر وعده غذا دندان‌ها و دستگاه‌ها را به دقت تمیز کند. برای این کار می‌توان از مسواک معمولی یا مسواک مخصوص ارتودنسی که باعث سهولت در تمیز کردن دندان‌ها می‌شود، بدون ضربه زدن، استفاده کرد و بهتر است قبل از خواب از دهان‌شویه فلوراید‌دار نیز استفاده شود.

تا چه اندازه امکان برگشت درمان‌های ارتودنسی وجود دارد و چه عواملی در آن دخالت دارند؟

پس از اتمام یک دوره درمانی از وسایل و دستورالعمل‌های خاصی برای حفظ نتیجه درمان استفاده می‌شود. متاسفانه برخی از بیماران پس از مشاهده نتیجه مطلوب به این دستورالعمل‌ها توجه کافی نمی‌کنند و سهل‌انگاری آنها باعث جابه‌جایی ناخواسته دندان‌ها می‌شود که میزان این جابه‌جایی متغیر است.در اینجا دوباره به اهمیت همکاری بیمار با دندان‌پزشک پی می‌بریم. نکته دیگر اینکه بدن انسان در برابر تغییرات ناگهانی واکنش‌های نامطلوبی نشان می‌دهد. بنابراین، بهتر است درمان‌های ارتودنسی به‌صورت آهسته و پیوسته انجام گیرند. عجله عامل شکست بسیاری از درمان‌های ارتودنسی است.